bip wiązowna bip wiązowna Polska Fundusze EU Czyste powietrze Rodo Ochrona Danych Osobowych Metropolia Warszawska
logo nagłówek
szukaj
=
logo mniejsze
logo wiązowna

Infolinia urzędu:
22 512 58 00

e-mail:
urzad@wiazowna.pl

Wzorowa gmina logo

Październik miesiącem profilaktyki raka piersi. Zbadaj się!

Różowa wstążka.
Różowa wstążka to symbol akcji, mającej na celu walkę z rakiem piersi (Foto: pixabay.com/marijana1)

Od 1985 r. październik jest miesiącem świadomości raka piersi. Walkę z rakiem piersi symbolizuje różowa wstążka, używana przez ludzi, firmy i organizacje na całym świecie. Rak piersi to najczęściej występujący nowotwór złośliwy wśród kobiet. Jest jednym z największych zagrożeń przedwczesnej umieralności. Problem dotyczy wszystkich kobiet, coraz częściej młodych. Dlatego już po 20. roku życia kobiety powinny zadbać o profilaktykę.

Nie są znane bezpośredniej przyczyny powstawania nowotworów złośliwych piersi, można tylko określić, z pewnym prawdopodobieństwem, jaki wpływ na powstanie raka piersi mają określone czynniki:

  • Wiek –  zagrożenie rośnie wraz z wiekiem, szczególnie po menopauzie;
  • Czynniki genetyczne – bardziej narażone są kobiety, u których występował rak piersi u krewnych pierwszego stopnia (matka, siostra), szczególnie, gdy zachorowanie wystąpiło w okresie przed przekwitaniem;
  • Obciążenie genetyczne – zwiększone ryzyko wystąpienia raka piersi związane jest zwykle z mutacjami w genach BRCA1 i BRCA2. Na badanie genetyczne w ramach NFZ, w uzasadnionych przypadkach może skierować lekarz lub można je wykonać prywatnie;
  • Otyłość – zwiększa ryzyko nowotworu, ale dopiero po menopauzie;
  • Nieprawidłowe odżywianie – z dużą ilością tłuszczów, cholesterolu;
  • Cukrzyca;
  • Nadużywanie alkoholu;
  • Narażenie na promieniowanie jonizujące w młodym wieku;
  • Czynniki hormonalne endogeniczne – wczesna pierwsza miesiączka (przed 12 rokiem życia), późny wiek pierwszej donoszonej ciąży (ciąża po 30 roku życia) lub brak dzieci, brak lub krótki okres karmienia piersią, późny wiek menopauzy tj. po 55 roku życia;
  • Czynniki hormonalne egzogenne – sprowadzają się do wieloletniego (ponad 8 lat) stosowania hormonalnych środków antykoncepcyjnych.

Czynniki sprzyjające kobietom w profilaktyce raka piersi:

  • aktywny styl życia;
  • ubogo tłuszczowa dieta (chude mleko, owoce, warzywa);
  • ciąże przed 26 rokiem życia i ilość urodzonych dzieci zmniejsza ryzyko zachorowania;
  • im dłuższy okres karmienia tym ryzyko choroby mniejsze.

Rodzaje badań pełniących istotną rolę w rozpoznawaniu raka piersi:

  • Samodzielne badanie piersi raz w miesiącu od 20 roku życia.
  • Ultrasonografia (USG).
  • Mammografia
  • Rezonans magnetyczny piersi: coroczne wykonywanie rezonansu magnetycznego piersi wskazane jest u kobiet powyżej 30. roku życia, u których ryzyko zachorowania na raka piersi przekracza 20%; u kobiet o mniejszym ryzyku (> 15%) decyzja jest zawsze podejmowana indywidualnie. Mimo, iż jest badaniem bardziej czułym od mammografii nie zastępuje jej, a jedynie ją uzupełnia- nie wykrywa zmian charakterystycznych dla pewnych rodzajów raka, które są uchwytne w badaniu mammograficznym.
  • Badania laboratoryjne – morfologia, OB, fosfataza zasadowa, AspAT, LDH, kreatynina, markery nowotworowe, estrogeny, progesteron itp. Badania laboratoryjne nie są pomocne w rozpoznaniu nowotworu, służą do oceny rozległości i zaawansowania zmian.
  • Badania radiologiczne – U każdej pacjentki należy wykonać RTG klatki piersiowej i kręgosłupa w odcinku lędźwiowym oraz miednicy.
  • Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa (BAC) oraz biopsja gruboigłowa.

Samobadanie piersi

Stań przed lustrem obserwując swoje piersi, poszukaj zmian w kształcie, symetrii, zarysie piersi.

  • Opuść ręce swobodnie.
  • Unieś ręce do góry.
  • Załóż ręce za głowę.
  • Oprzyj ręce na biodrach.
  • Oprzyj silnie ręce na biodrach, jednocześnie pochyl tułów do przodu.
  • Uciskając brodawkę, sprawdź czy nie wydobywa się z niej wydzielina.
  • Wykonując ruchy spiralne opuszkami palców, uciskaj pierś i jej okolice, poszukaj zgrubień i guzków. Sprawdź, czy nie masz powiększonych węzłów chłonnych w okolicach pachowych.
  • Badanie powtórz w pozycji leżącej.
  • Powtórz wszystkie czynności badając drugą pierś.

Co powinno zaniepokoić?

  • zmiana wielkości i kształtu piersi nieustępująca po miesiączce,
  • guzki lub zgrubienia wyczuwalne w piersi lub pod pachą,
  • zmiana koloru skóry piersi,
  • wciąganie skóry piersi,
  • pomarszczenie lub łuszczenie się skóry piersi.

Bezpłatna mammografia

Przypomnijmy, że bezpłatne badania mammograficzne mogą wykonać kobiety w wieku od 45 do 74 lat. Program skierowany jest do kobiet, które:

  • w ciągu ostatnich 2 lat nie miały mammografii  w ramach profilaktyki zdrowotnej (przy określaniu wieku należy wziąć pod uwagę rok urodzenia);
  • zakończyły okres 5 lat od leczenia chirurgicznego raka piersi i pozostają w trakcie uzupełniającej hormonoterapii (HT) – zalecenie badania co 12 miesięcy;
  • zakończyły leczenie raka piersi i 5-letni proces monitorowania po zakończonym leczeniu – zalecenie badania co 12 miesięcy.

Jednocześnie przypominamy, że na terenie gminy Wiązowna kilka razy w roku jest możliwość wykonania bezpłatnej mammografii w mammobusie. O czym informujemy na stronach internetowych, na portalach społecznościowych oraz na tablicach sołeckich.

Zachęcamy do badań!

Data opublikowania strony: 18/10/2024