Dochody na 2025 rok zaplanowano w kwocie 164,1 mln zł, w tym: dochody bieżące 147,3 mln zł i dochody majątkowe 16,8 mln zł. Głównym składnikiem dochodów jest udział w podatku dochodowym (PIT i CIT). Zmiana sposobu obliczania dochodów w ciągu ostatnich lat sprawiła, że nasz budżet na tym stracił. Co prawda zyskaliśmy więcej z PIT, ale pieniądze te musimy oddać m.in. w ramach nowej korekty zamożności. Do tej pory płaciliśmy około 2,8 mln tzw. janosikowego. W 2025 roku korekta z tytułu zamożności wyniesie ponad 8 mln zł.
| Struktura dochodów budżetu Gminy Wiązowna na 2025 rok (w zł) | |
| Wyszczególnienie | Kwota |
| Udziały w podatku dochodowym (PIT i CIT) | 69 161 039 |
| Podatki i opłaty lokalne | 29 919 000 |
| Subwencje | 20 991 196 |
| Dochody majątkowe | 16 789 004 |
| Pozostałe dochody | 9 482 891 |
| Opłaty za gospodarowanie odpadami | 6 700 000 |
| Dotacje na bieżące zadania własne i zlecone | 5 530 601 |
| Wpływy z podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) | 5 527 507 |
| RAZEM | 164 101 238 |
W projekcie budżetu Gminy Wiązowna na 2025 rok zaplanowano wydatki w łącznej kwocie 159,8 mln zł. Wydatki bieżące budżetu wynoszą 130,7 mln zł tj. 81,77%, zaś wydatki majątkowe stanowią wysoką kwotę 29,1 mln zł, tj. 18,23% wydatków ogółem.
| Struktura wydatków Gminy Wiązowna na 2025 rok (w zł) | |
| Wyszczególnienie | Kwota (w zł) |
| Oświata i wychowanie | 63 369 571 |
| Utrzymanie dróg | 17 357 296 |
| Ochrona środowiska i gospodarka komunalna | 15 496 170 |
| Pomoc społeczna i rodzina | 16 026 198 |
| Obsługa mieszkańców | 18 007 171 |
| Kultura i sport | 6 771 648 |
| Transport zbiorowy | 6 069 565 |
| Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa | 769 243 |
| Ochrona zdrowia | 5 190 970 |
| Obsługa długu | 6 200 000 |
| Budowa wodociągów i kanalizacji | 547 906 |
| Gospodarka mieszkaniowa | 1 838 300 |
| Pozostałe wydatki | 2 194 700 |
| RAZEM | 159 838 738 |
Coraz droższa oświata
Na co w 2025 r. wydamy nasze pieniądze? Przede wszystkim na oświatę, a dalej na obsługę mieszkańców i pomoc społeczną. Z roku na rok coraz więcej dokładamy do edukacji dzieci i młodzieży. W 2024 r. w oświatę zainwestowaliśmy ponad 53 mln. Subwencja pokrywała 49% kosztów. Ustawodawca zobowiązał nas do wypłaty podwyżek dla nauczycieli. To wyjątkowo ważne społecznie działanie. Z jego słusznością nie sposób dyskutować. Ale jednocześnie trzeba zauważyć, że subwencja z budżetu państwa na ten cel to 3,9 mln zł, a koszt podwyżek to 7,4 mln. Tę różnicę musieliśmy pokryć z naszej wspólnej kasy.
W 2025 r. sytuacja będzie jeszcze trudniejsza, bo subwencja z budżetu państwa będzie niższa o kolejne 10 mln zł niż w 2024 r. i zapewni nam pieniądze na tylko 33% koniecznych wydatków. Resztę musieliśmy znaleźć w naszym budżecie.
| Nakłady na oświatę w latach 2021-2025 | |||
| Subwencja (zł) | Środki własne (zł) | Ogółem (zł) | |
| 17 846 641 | 19 706 062 | 37 552 703 | |
| 17 756 628 | 24 494 768 | 42 251 396 | |
| 22 444 988 | 28 367 880 | 50 812 868 | |
| 30 980 602 | 32 314 749 | 63 295 351 | |
| 20 991 196 | 42 378 374 | 63 369 570 | |
Na inwestycje w 2025 r. zaplanowaliśmy na kwotę 29 135 000 zł. Te pieniądze przeznaczymy przede wszystkim na modernizację i budowę dróg oraz realizację inwestycji rozpoczętych w 2024 r. i w latach ubiegłych. Ogółem przeprowadzimy 46 inwestycji. Ich pełen wykaz można znaleźć w uchwale budżetowej na 2025 r. dostępnej w Biuletynie Informacji Publicznej Gminy Wiązowna, w zakładce: Rada Gminy/Uchwały.
| Struktura wydatków majątkowych Gminy Wiązowna na 2025 rok (w zł) | |
| Wyszczególnienie | Kwota (w zł) |
| Modernizacja i budowa dróg | 11 015 172 |
| Budowa ośrodka zdrowia w Wiązownie | 4 700 000 |
| Systemowa modernizacja i rozbudowa oświetlenia na terenie gminy Wiązowna w formule PPP – rata | 3 666 943 |
| Systemowa modernizacja obiektów gminnych – PPP – rata | 3 123 754 |
| Budowa gminnego żłobka w ramach kompleksu oświatowego w miejscowości Zakręt (Maluch+) | 2 887 872 |
| Wykonanie badań i prac konserwatorsko-budowlanych w Kościele pw. Św. Wojciecha w Wiązownie | 1 200 000 |
| Cyberbezpieczna Gmina Wiązowna | 715 620 |
| Budowa wodociągów i kanalizacji | 542 907 |
| Modernizacja dachu kościoła pw. Św. Wawrzyńca w Gliniance (XVIII w.) gm. Wiązowna | 512 500 |
| Wykup i zamiana działek | 285 000 |
| Zagospodarowanie terenów publicznych i doposażenie świetlic | 251 232 |
| Rozbudowa Pawilonu Kultury o salę widowiskową – projekt i wykonanie parkingów w centrum Wiązowny | 150 000 |
| Pozostałe wydatki | 84 000 |
| RAZEM | 29 135 000 |
Fundusze dla sołectw i osiedli
W 2025 r. wyodrębniono w wydatkach środki do realizacji w ramach funduszu sołeckiego. Łączna kwota wydatków na zadania wynosi 1,3 mln zł, w tym wydatki majątkowe na ponad 367 tysięcy zł, a wydatki bieżące 984 tysięcy zł. Na co mieszkańcy przeznaczyli pieniądze na zebraniach, które odbywały się w sierpniu i wrześniu, o tym przeczytacie na str. 13-15. Tam znajduje się kompletne zestawienie zaplanowanych na 2025 r. działań sołectw i osiedli.
Co z zadłużeniem?
Przez ostanie 10 lat zrealizowaliśmy inwestycje za ponad 300 mln zł. W ramach Partnerstwa Publiczno-Prywatnego wyremontowaliśmy szkoły oraz wybudowaliśmy system oświetlenia w całej gminie. Powstało też m.in. dziewięć świetlic wiejskich, dom kultury, przedszkole w Woli Duckiej i żłobek w Gliniance. Połączyliśmy systemem ścieżek rowerowych dwa końce gminy. Powstały też nowe drogi, kilometry wodociągów i kanalizacji. Na część tych inwestycji, które służą mieszkańcom, zaciągnęliśmy zobowiązania, które teraz spłacamy. W 2025 r. z budżetu wydamy na to blisko 14 mln zł.
I choć to duża kwota jak na nasze możliwości – to warto pamiętać, że kredyty, z których finansowaliśmy część działań, udzielone zostały na bardzo preferencyjnych warunkach. Z ekonomicznego punktu widzenia, ze względu na galopujące koszty budowy, lepiej jest spłacać zadłużenie z niskimi odsetkami niż odwlekać inwestycje w czasie i ponosić koszt drożejących materiałów i robocizny. Mimo napiętego budżetu, samorząd spełnia wymagane prawem relacje ustawowe wynikające z art. 243 ustawy o finansach publicznych. Na dzień 31.12.2025 r. przewiduje się, że zadłużenie gminy osiągnie poziom 99 984 755,27 zł, co stanowi 60,93% planowanych dochodów w 2025 r.
Jest rzeczą oczywistą, że rok 2025 musi być rokiem bardzo racjonalnego planowania wydatków, co będzie się wiązało z ograniczeniem czy zmianą sposobu działania w niektórych obszarach. Wszystko po to, by zabezpieczyć nasze funkcjonowanie na najbliższe miesiące i w dobrej kondycji wejść w kolejny okres inwestycyjny, gdy spłacimy już część naszych zobowiązań.
