W tym roku mija 100 lat od wielkiej Bitwy Warszawskiej, która ocaliła nie tylko Polskę, ale i Europę przed nawałnicą bolszewicką. W dniach 15-17 sierpnia odbyły się gminne obchody Święta Wojska Polskiego i setnej rocznicy „Cudu nad Wisłą”.
Obchody 100. rocznicy Bitwy na Przedpolach Warszawy rozpoczęły się w Gminie Wiązowna nieoficjalnie od wystawy umundurowania i wyposażenia wojskowego z czasów wojny polsko-bolszewickiej (oraz ich replik) ze zbiorów Tomasza K. Żurawskiego. W Gminnym Parku Centrum w Wiązownie, na manekinach, zobaczyć można było różne typy mundurów wykorzystywanych w Wojsku Polskim od 1918 do 1921 r., a także mundury żołnierzy bolszewickich. O historii Bitwy Warszawskiej oraz czynnikach, które zadecydowały o polskim zwycięstwie, opowiadali członkowie Projektu Historycznego „Konspiracja”.
Oficjalna część uroczystości rocznicowych rozpoczęła się Mszą Świętą za Ojczyznę w kościele pw. św. Wojciecha w Wiązownie, którą odprawił ksiądz proboszcz Edward Kowara. Na nabożeństwie obecne były poczty sztandarowe szkół i Ochotniczych Straży Pożarnych z terenu Gminy Wiązowna oraz władze gminy i zaproszeni goście. Tuż po mszy wystąpili soliści Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego Anna Potyrała – Listwon oraz Ryszard Nowaczewski, a następnie solistki Zespołu Artystycznego Klubu Dowództwa Operacyjnego Rodzajów Sił Zbrojnych „Dragon” – Alicja i Marii Ciecierskie.
Po zakończeniu koncertu zebrani przeszli na cmentarz parafialny, gdzie miała miejsce ostatnia część uroczystości. Po odegraniu hymnu i krótkim rysie historycznym głos zabrał Wójt Gminy Wiązowna Janusz Budny. Następnie odczytany został Apel Pamięci (jego treść została przygotowana specjalnie na uroczystość 100. lecia Bitwy Warszawskiej, w taki sposób, aby uhonorować osoby związane z wydarzeniami dziejącymi się na terenie gminy). Po oddaniu salwy honorowej z moździerza, przybyłe delegacje złożyły wieńce: od władz gminy Wójt Gminy Wiązowna Janusz Budny, wiceprzewodnicząca Rady Gminy Wiązowna Bogumiła Majewska oraz radny Jacek Kardas. W imieniu Rady Powiatu Otwockiego wieniec złożyła radna Grażyna Kilbach, a wieniec od Gminnego Ośrodka Kultury złożył zastępca dyrektora Michał Białek. Ostatnią delegację z kwiatami stanowili przedstawiciele Ochotniczych Straży Pożarnych z Wiązowny, Malcanowa i Glinianki.
16 sierpnia spotykaliśmy się o godz. 15.00 na cmentarzu parafialnym w Lipowie na grobach żołnierzy poległych w 1920 r. 17 sierpnia 1920 r., po godz. 9.00, żołnierze, którzy do tej pory zajmowali stanowiska obronne na linii Przedmościa Warszawskiego, przystępują do natarcia na Mińsk Mazowiecki. Dla upamiętnienia tego wydarzenia, z inicjatywy Projektu Historycznego „Konspiracja”, odbył się Marsz Szlakiem Ofensywy z Przedmościa Warszawskiego. Rekonstruktorzy i towarzyszący im mieszkańcy oraz goście rozpoczęli przemarsz od złożenia wieńca na wiązowskim kopcu, następnie przeszli na cmentarz, by złożyć kwiaty przy pomniku upamiętniającym poległych żołnierzy 15 Dywizji Piechoty. Kolejnym punktem na trasie był cmentarz parafii Glinianka w Lipowie, gdzie upamiętnieni zostali polegli podczas Boju o Gliniankę żołnierze z 62 pułku piechoty. Po krótkim postoju w Gliniance oddział wyruszył dalej, by przez Poręby dotrzeć do gminy Dębe Wielkie, gdzie również złożono kwiaty na mogiłach i miejscach pamięci związanych z walkami 1920 r. Przed godz. 19.00 – dokładnie tak samo, jak sto lat temu – oddział rekonstruktorów dotarł na dworzec kolejowy w Mińsku Mazowieckim, tam też zakończony został marsz.
Tomasz K. Żurawski
Foto: I. Trzaska, G. Płochocki (Lipowo), Projekt Historyczny „Konspiracja”
