„Anioły wolności – widowisko na Zrzutowisku Pierzyna” – wydarzenie mające na celu upamiętnienie akcji z 1944 r. – odbyło się 27 kwietnia w Malcanowie. Co roku mieszkańcy Gminy Wiązowna, uczniowie szkół i władze gminy spotykają się, by oddać hołd uczestnikom akcji.

Nocą z 3 na 4 kwietnia 1944 r. dokonano zrzutu  na zrzutowisko o kryptonimie „Pierzyna”, przygotowane i dozorowane przez placówkę AK Wiązowna liczącą pięć plutonów liniowych i blisko 300 żołnierzy. Akcją kierował prof. Marian Mazowiecki „Ludomir”, komendant Placówki i jednocześnie dowódca IV kompanii w Rejonie Fromczyn. W sprawozdaniu nawigatorów, które składano po powrocie z lotów do Polski, w części tyczącej tego zrzutu odnotowano: „Pierzyna”… Ekipa Weeller 5. Zrzut na placówkę zasadniczą o g. 00.15. nalotów 3. Ludzie skakali przy 3. Litera rozpoznawcza dobrze nadana. Spadochrony otworzone„. Oprócz czterech skoczków spadochronowych z 498 tys. dol. zostało zrzuconych dziewięć zasobników i sześć paczek zawierających broń i inny sprzęt wojskowy. Lądowisko pod kryptonimem „Pierzyna” na polanie lasu między Malcanowem, Pęclinem i Kąckiem, na tzw. „Piskorzu”, zostało wyznaczone w 1942 r., jako zapasowe. Kryptonim „Pierzyna” oznaczał „miękkie lądowanie”.

Co rok mieszkańcy Gminy Wiązowna, uczniowie szkół i władze gminy spotykają się pod krzyżem na zrzutowisku „Pierzyna”, by oddać hołd uczestnikom tego wydarzenia. Uroczyste obchody, mające na celu upamiętnienie wydarzeń sprzed 75 lat, rozpoczęła msza polowa pod przewodnictwem księdza Edwarda Kowary, proboszcza Parafii pw. św. Wojciecha w Wiązownie. Oprawę muzyczną mszy zapewnili członkowie gromady Wędrowników Mamy Róży oraz harcerze.

Podczas części oficjalnej wartę honorową przy pomniku zrzutowiska sprawowali przedstawiciele Projektu Historycznego Konspiracja pod dowództwem Huberta Bojarskiego. Po uroczystym odczytaniu apelu poległych przez rekonstruktora historycznego Tomasza Żurawskiego, oddano salwę honorową.

Uroczystość uświetnili swoją obecnością między innymi: przedstawiciele władz samorządowych, radni Gminy Wiązowna oraz radni Powiatu Otwockiego, sołtysi, dyrektorzy jednostek organizacyjnych gminy, dyrektorzy szkół i przedszkoli, harcerze, a także członkowie Stowarzyszenia Szwadron Warszawa w barwach I Pułku Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego, Stowarzyszenie I Pułk Strzelców Konnych im. Cesarza Napoleona z pocztem dowódcy z Garwolina, poczet sztandarowy Szkoły Podstawowej im. Wincentego Witosa w Gliniance oraz poczet sztandarowy Ochotniczej Straży Pożarnej w Malcanowie.

Ogromną atrakcją wydarzenia była przygotowana przez Projekt Historyczny Konspiracja inscenizacja batalistyczna. W inscenizacji wzięły udział grupy rekonstrukcji historycznej: Projekt Historyczny „Konspiracja”, Grupa Rekonstrukcji Historycznej Die Walkure oraz Klub Miłośników Historii „Warszawa”.

Zaprezentowano dwa epizody historyczne. Pierwszy – inscenizacja batalistyczna, która  nawiązywała do wydarzeń, jakie miały miejsce w rejonie Wiązowny w lipcu 1944 r. Przez okoliczne miejscowości przebiegała niemiecka pozycja tzw. Brückenkopf Warschau (Przedmoście Warszawy). Wówczas  w wyniku gwałtownego natarcia Armia Czerwona przełamała pierwszą linię obrony, a Wiązowna stała się teatrem działań zbrojnych, polegających na wzajemnych atakach i kontratakach, co spowodowało znaczne zniszczenia w miejscowości (między innymi uszkodzony został kościół). Drugi epizod nawiązywał już bezpośrednio do wydarzeń z nocy z 3 na 4 kwietnia, kiedy żołnierze AK odebrali zrzut na w rejonie Malcanowa. Udało się zgodnie z planem podjąć zasobniki i przyjąć skoczków. Narrację przygotował Tomasz Żurawski. Oprawę pirotechniczną, a także broń wykorzystaną w inscenizacji, zapewniła firma Demony Ognia.

Podczas wydarzenia udostępniono w zainscenizowanym wojskowym obozie: namiot sanitarny z prezentacją narzędzi i sprzętów medycznych z czasów II wojny światowej, namiot kinowy, gdzie prezentowane były fragmenty polskich kronik z lat 20. i 30. XX w. oraz strzelnica, w której można było spróbować sił w strzelaniu z broni krótkiej i długiej. Można było zobaczyć replikę armaty niemieckiej le.IG 18 oraz radziecką ciężarówkę sanitarną GAZ 63, udostępnioną przez Muzeum II Korpusu Polskiego z Józefowa.

Zwieńczeniem dnia było ognisko, przygotowane przez OSP Malcanów. Podczas biesiadowania zabrzmiały piosenki patriotyczne, harcerskie oraz turystyczne. Był to czas pięknej integracji i wspólnej zabawy.

Tego typu wydarzenia historyczno-patriotyczne są żywymi lekcjami historii – naszej historii. Dziękujemy za liczny udział mieszkańców oraz przyjaciół Gminy Wiązowna w widowisku.

Info z: tukontakt@wiazowna.pl

Paulina Sokół

Foto: Tomasz Jabłoński, Sołectwo Malcanów